Keek op de week

25 aug 2023

Elke kind verdient een lach

Deze week zijn de scholen weer open, de zomervakantie is nu officieel voorbij. Voor veel kinderen betekent dat weer een nieuwe start, nieuwe ronde, nieuwe kansen. Ik denk aan de brugklassers die vanuit groep acht voor het eerst in een klas op de middelbare school zitten. Heel spannend allemaal natuurlijk. Tijdens de diploma-uitreikingen voor de zomervakantie laten we vaak de eerste foto’s van toen de revue passeren. Dan zie je hoe iemand veranderd is van kind naar jongvolwassene. Soms bijna onherkenbaar en altijd een geweldig moment; ze vliegen uit en beginnen aan een volgende fase in hun leven. Heel bijzonder.

Ik werk nu zo’n 20 jaar in het voortgezet onderwijs en spreek elk schooljaar behoorlijk wat kinderen voor wie het allemaal niet zo vanzelfsprekend is dat zij de eindstreep halen. Kinderen die de zorg over hun ouders hebben, omdat die fysiek, mentaal en/of financieel in de problemen zitten. Of kinderen die bijvoorbeeld in een (vecht)scheiding zitten, die het superfijn vinden om naar school te komen, maar die vaak hun spullen en huiswerk niet in orde kunnen hebben. Kinderen die op de lange wachtlijsten staan voor hulpverlening en ondertussen in hele vervelende situaties terecht komen. Of kinderen die gewoon goed blijven presteren en die ondertussen hele bizarre dingen meemaken in de huiselijk sfeer, zoals het verliezen van een ouder. Zij klampen zich vast aan school en op het eerste gezicht zie je niets opvallends.

Het is dus belangrijk om écht naar kinderen te luisteren, de juiste vragen te stellen en vinger aan de pols te houden. Om te beginnen begroet elk kind alsjeblieft met een lach, want ongeacht de leeftijd kijkt elk kind eerst naar je gezicht en jouw gezichtsuitdrukking is het eerste contact. Soms zijn we geneigd om juist in eerste instantie kritisch of bozig te kijken; meteen te zeggen dat de veter loszit, een rits open of er iets anders niet in orde zit. We denken dat we daar een kind mee helpen, maar het omgekeerde is waar. Een kind kan dan juíst redelijk snel dichtslaan, doet wéér iets fout en het eerste open en liefdevolle moment is weg.

Door met een lach en open uitdrukking een kind, elk kind te begroeten zeg je: ‘Jij mag er zijn”. Wat een geweldig moment, pak die kans te allen tijde.