Een politieke aardverschuiving: eerste bespiegelingen

16 mrt 2023

We konden het aan zien komen: de BoerBurgerBeweging (BBB) van Caroline van der Plas zou de verkiezingen voor de Provinciale Staten ongetwijfeld gaan winnen. De voortekenen bleken niet te liegen, op het moment dat wij dit schrijven zijn 338 van 342 gemeente geteld. BBB wordt de grootste partij en gaat daarmee waarschijnlijk zestien zetels in de Eerste Kamer bezetten. Het eerste wat ons te doen staat is Caroline van der Plas te feliciteren met deze bijzonder uitslag, en dat doen wij hierbij dan ook met overtuiging. Ook bij de Waterschappen lijkt BBB met grote winst uit de bus te komen.

Het is nog te vroeg om een definitieve analyse te maken van alle resultaten, maar enkele eerste voorspellingen kunnen we wel al maken. Volgende week zullen we daar nader en meer in de diepte op in gaan.

GroenLinks en PvdA hebben het goed gedaan. Ondanks dat BBB veel stemmen heeft gekregen, is dat niet ten kosten gegaan van GroenLinks en PvdA. Landelijk bleef GroenLinks stabiel op acht zetels voor de Eerste Kamer, terwijl de PvdA met een zetel opklom naar zeven zetels. We hoopten de VVD te onttronen van de eerste plaats; dat lijkt gelukt te zijn. Tegen het succes van BBB was echter geen kruid gewassen, alhoewel we daar wel heel dichtbij komen.

In Zuid-Holland ziet het er naar uit dat onze Linkse Wolk met 16,7% groter wordt dan BBB (13,7%, 8 zetels) en de VVD (12,9%, 8 zetels, 2 verloren). PvdA blijft stabiel op 4 zetels en GroenLinks wint er 1 zetel bij en komt op 6 zetels, samen 10. Anne Koning en Sinan Özkaya, gefeliciteerd! Jullie kunnen wel een deuk in een pakje boter slaan.

In het Waterschap Hollandse Delta lijken we onze twee PvdA zetels behouden te hebben, en daarmee feliciteren wij Hennie Wiersma; zij kan de komende vier jaar aan de slag, samen met de fractie van Water Natuurlijk waarin GroenLinks deelneemt.

In Voorne aan Zee is het beeld duidelijk minder rooskleurig. PvdA lijdt een verlies van 1,4% en komt op 6,9%, en met 5,2% heeft GroenLinks een zeer bescheiden winst van 0,1% gekregen. Samen komen we daarmee op 12,1%, en nemen daarmee de derde plaats in, na BBB met 19,8% en VVD met 17,1%.

Genoeg over onszelf. Laten we ook nog even kijken naar de rest van de politieke omgeving in Voorne aan Zee. Heel gelukkig zijn wij dat de extreemrechtse exponenten het slecht gedaan hebben: Met een verlies van ruim 20% is dit een duidelijk signaal dat er in Zuid-Holland hier geen plaats voor is.

En dan een heel klein beetje politieke duiding (maar, zoals gezegd, daarover volgende week meer als de kruitdampen wat zijn opgetrokken):

• Hoe moet de landelijke coalitie nu verder, met alle kritieke processen die voor ons liggen (stikstof, Gronings gas, toeslagenaffaire, etc.)? Durft Rutte nog over links te gaan, of zwenkt hij toch naar rechts? Hoe legt hij dat aan D66 uit? Hoeveel krediet denkt hij dan nog bij GroenLinks/PvdA over te houden? Welke waarde kan hij nog uit de ontmantelde CDA putten?
• Niet onverwacht, maar toch wel relevant is de kloof tussen een aantal grotere steden (Amsterdam, Rotterdam, Groningen, Leiden, Eindhoven, Tilburg, Maastricht, e.a.) waar onze Linkse Wolk het goed deed enerzijds en het platteland waar BBB heer en meester is gebleken anderzijds.
• Caroline van der Plas heeft met haar ‘gewone mens charisma’ een enorme winst geboekt, maar hoe nu verder? Wij hopen van harte dat zij de kans krijgt echt serieus werk te leveren. En dat zij goed met de wettelijke opgaven (stikstof!) omgaat, waar ook zij niet omheen zal kunnen. Wij hopen dat zij bereid is tot de zo noodzakelijke samenwerking’.

Wij zijn benieuwd hoe Nederland, de huidige coalitie, en BBB er over een jaar uitzien. Een jaar van de waarheid: voor een duurzaam en sociaal Nederland, met respect voor de natuur én voor de boeren, én erkenning van de kwetsbaarheid van het klimaat, én de zorgen voor een maatschappij van ‘eerlijk delen en omkijken naar elkaar’.

BBB kan samen met GroenLinks en PvdA een mooi beleid presenteren met respect voor alle bewoners, bedrijven en boeren. Een mooi sociaal woonprogramma, een sluitende betaalbare en bereikbare zorgketen, goed openbaar vervoer naar stad en platteland, en nog veel meer.